Kediler ve Köpekler çeşitli nedenlerden dolayı kilo alabilirler.Obezitenin sebebi ister fazla besleme, ister bir rahatsızlığın sonucu olsun, uzun lafın kısası kedi kullandığından daha fazla kalori almaktadır. Obezitenin sebebi ne olursa olsun, hayvan sahibi veteriner hekimden yardım alarak Kedi ve Köpeğin en ideal kiloda olabilmesi için uygun bir diyet edinmelidir Hayvan sahibi Kedi ve Köpeğin kalori alımı ve kullanımından sorumludur. "İnsanlar kedilerdeki obezitenin ana nedenidir."Obeziteye katkısı olabilecek hastalık ve durumlar ise aşağıda özetlenmiştir:
İnsanlar kedi ve köpeklerdeki obezitenin ana nedenidir.
1.Gıda tipi: Kedinin alacağı gıda yararlanılabilir ve lezzetli olmalıdır. Bazı kediler sadece ihtiyacı olduğu kadar yerler ve yemekleri her zaman önlerinde olsa da yemeyip şişmanlamazlar. Diğerleri ise önlerinde ne kadar varsa hepsini yiyip, daha fazlasını ararlar. Bazı kediler yemek seçerken kimileri de ne olursa olsun yerler. Yani verilen yemek tipi ve Kedi ve Köpeğin yemek yeme tarzı, o Kedi ve Köpeğin aşırı kilolu olup olmayacağını belirler.
Verilen yemeğin, Kedi ve Köpeğin kilolu olmasına direk etkisi vardır. Yemek artıkları, ödüller, hatta yüksek enerjili kedi mamalarının bile obeziteye katkısı vardır. 7 yaşında, bütün egzersizi yemek tabağına gidip gelmek olan bir Kedi ve Köpeğin yüksek enerjili mamaya ihtiyacı yoktur! Bunun yanısıra sokak kedisi olan kardeşinin yüksek enerjiye ihtiyacı vardır ve yüksek enerjili mama verilebilir ( tabii kaç tane fare tuttuğunu göz önünde bulundurmak gerekir!)
2.Aktivite Düzeyi: Kedi ve köpeğin aktivite miktarı ve kilo almaya eğilimi, kalori ihtiyacını belirlemede büyük rol oynar. Aktif bir kedi çok kalori harcayacaktır. Kısırlaştırılmış kediler, kısırlaştırılmamış kedilere oranla daha az kaloriye ihtiyaç duyarlar.
3.Kısırlaştırma: Kısırlaştırma operasyonu sonrası kedilerin metabolizmaları yavaşlar, bu sebeple kısırlaştırılmış kediler kısırlaştırılmamış kedilere oranla daha az kaloriye ihtiyaç duyarlar. Ayrıca gezinme, dolaşma davranışını ve genel fiziksel aktiviteyi uyaran androgenler ve östrojenler (erkek ve dişi seks hormonlarının) metabolizması da operasyon sonrası değişecektir. Fiziksel aktivitedeki değişiklikler de son derece normal karşılanmalıdır. Östrojenin iştah azalmasına neden olması nedeniyle kısırlaştırılma sonrasında kandaki seviyesi düşeceği için Kedi ve Köpeğin iştahında artış söz konusu olacaktır.. Kısırlaştırılmış kediler cinsel aktivite, hamilelik ve yavru büyütme için gerekli enerjiye ihtiyaç duymazlar. Kısırlaştırılmış kediler normal kedilerin yediklerinin yüzde 75-80'ine ihtiyaç duyarlar. Enerji ihtiyaçları az olan kısırlaştırılmış kedilere diğer kedilere verdiğimiz miktarda yemek verirsek tabii ki kilo almalarına sebep oluruz... Sonuç olarak pek çok kısırlaştırılmış kedi fazla besleniyor ve az egzersiz yapıyor, böylelikle normal kedilere oranla obez olma şansları ikiye katlanıyor. Bilmemiz gereken en önemli nokta şudur ; Kısırlaştırma obeziteye yol açmaz . Kısırlaştırdıktan sonra bizim kedilere nasıl baktığımız ve neyle beslediğimiz onların aşırı kilolu olmalarına sebep olur.
4.Genetik ve ırk yatkınlığı: Bazı ırklar kilolu olmaya daha mı yatkın? Cevap köpeklerde olduğu gibi kesin ve net değil. Bazı köpek ırklarının obeziteye yatkın olduğunu biliyoruz. Kedilerde saf ırkların karma ırklara göre,( mesela Abyssinian) kilolu olmaya yatkın oldukları bulundu. Deney farelerinde şişmanlık yapan genetik faktörlere rastlanmıştır ve bu faktörlerin kedilerde de olabileceği düşünülmektedir.
5. Yaş: Kediler 2 ila 12 yaş arasında kilolu olmaya yatkındırlar. Genç kediler genelde kilolu olmazlar çünkü hem daha aktiftirler hem de büyümek için fazla enerjiye ihtiyaçları vardır.
6. Sosyal Çevre: Pek çok insan stresli olduklarında daha çok yediklerini ve genelde abur cubur yediklerini kabul ederler. Benim aklıma çok miktarda çikolata gelir. Bazı kediler de strese karşı aynı tepkiyi gösterirler ve soluğu mama kabında alırlar.
Çok kedili yâda çok petli evlerde yaşayan kediler, tek kedili evlerdeki kedilere nazaran daha fazla ve/veya daha hızlı yemek yemeye yatkındırlar. Diğer hayvanların etrafta olmasıyla değişen davranışlara " Sosyal Davranış" adı verilir. Yemek için yarışmak bazı kedilerin yemeğe çok daha fazla konsantre olmalarına sebep olur ve bu da aşırı kiloya yol açar.
7. Fiziksel Çevre: Vücut sıcaklığının korunması enerji kaybına neden olur. Kedi donma ısısının altında bir sıcaklıkta bulunuyorsa eğer kalori ihtiyacı artacaktır. Bu durumun aksine evde yaşayan kediniz aynı iş için çok daha az kaloriye ihtiyacı var demektir.
8.Meditasyonlar (İlaç Tedavileri) : Çeşitli ilaçlar metabolizmayı ve iştahı etkileyebilirler. Glucocorticoidler örneğin prednisone ve dexamethasone ( kortizon tedavisi ) , barbituratlar örneğin epilepsi kontrolünde kullanılan Phenobarbital ve benzodiazepineler olarak adlandırılan diazem i içeren ilaçlar bunlardan bazılarıdır. Trisiklik antidepresanların da kilo almaya neden olduğu bilinmektedir.
9.Hipotiroidizm: Hipotiroidizm de Kedi ve Köpeğin vücudunda thyroid hormon üretimi çok azdır. Thyroid hormonu Metabolik hızı etkiler. Düşük thyroid hormonu demek azalmış Metabolik hız ve azalmış enerji ihtiyacı demektir. Normal bir Kedi ve Köpeğin hipotiroidi varsa, aynı miktarda bile mamayla beslense kilo almaya başlar. Bu hastalık nadir de olsa kedilerde gözükebilir. Hipotiroidi olan bir kediye Light mama ile bile zayıflatmak zordur. Ancak tedavi ile birlikte şansını artar.
10.Cushing's Hastalığı (hyperadrenocorticism):Cushing hastalığı, böbrek üstü bezinden çok yüksek miktarlarda glucocorticoidlerin üretilmesiyle ortaya çıkan bir hastalıktır. Glucocorticoidler metabolizmayı değiştirebilirler ve iştah artışına ve yağın vücutta depolanmasına neden olabilirler. Kilo kontrol programının ve tedavinin yanında kediye kilo verdirilmelidir. Bu hastalık nadir de olsa kedilerde gözükebilir.
11.Insulinoma: Insulinoma pankreasta meydana gelen bir çeşit tümördür. İnsulin üreten hücrelerin oluşturduğu bir tümör olarak bilinir. Insulinoma lı bir kedi çok fazla miktarda insülin üretir. Bu da besin alımını artırır ve doku ve yağ üremesine sebep olur. Insulinoma kedilerde nadirdir.
12.Böbreküstü bezi ve beyin hastalıkları: Hipofiz bezi hormon üretir ve diğer salgı bezlerinin hormon üretimini düzenler. Eğer hipofiz bezi fonksiyonunda anormallik varsa, hormonlardaki dengesizlik Kedi ve Köpeğin metabolizmasını, iştah ve yağ depozüsyonunu bozar. Hypothalamus, iştahı düzenlemektedir. Hypothalamik anormalliklerin endikasyonu nadirdir ve obeziteye sebep olan artan iştah ile endikedir.
Okuyacağınız yazılar tamamen bilgilendirme amaçlıdır. Veteriner hekiminize danışmalı ve detaylı bilgi almalısınız.
Comments