Kronik dejeneratif Valvüler hastalık olarak da bilinen Endokardiosis, atrium (kulakçık) ve vetrikül(karıncık) arasındaki kapak segmentlerinin serbest uçlarının kronik, nodüller, fibröz kalınlaşması sonucunda kapakların tam işlevsel olarak kapanamaması durumudur.
Hastalığın nedeni
Valvüler kapakların tam kapanmaması, ventriküler sistol sırasında kanın vetriküllerden atrium lara geri kaçmasına neden olur. Hastalığın kesin nedeni bilinmemekle birlikte, doğmasal olduğu düşünülmektedir. Kapaklarda şekillenen lezyonlar yangısal olmaktan çok dejeneratif karakterdedir ve birincil olarak en fazla mitral kapağı etkiler. Vakaların çoğunda etkilenen kapakçık sadece mitral kapaktır, 1/3'ünde ise mitral ve triküspidal kapaklar birlikte etkilenir. Sadece triküspidal kapağı veya aortik ve pulmoner kapakçıkları etkileyen hastalık nadir görülür.
Hangi ırklarda görülür
Hastalık özellikle Cavalier King Charles Spaniel ırkı köpeklerde yaygın görülür. Bu ırk köpeklerin belirgin bir bölümünde 5 veya daha erken yaşlarda kalpte üfürümler gelişir. Ayrıca hastalığın Chihuahua, Miniature Poodle, Miniature Pincher, Whippet gibi küçük ırklarda, erkek köpeklerde ve ileri yaşlarda görülme oranı yüksektir.
Hastalığın Gelişimi
Kapakçıklarda oluşan patolojik değişimler yaşla birlikte kademeli olarak gelişir. Erken dönemde kapakçıkların serbest uçlarında küçük nodüller şeklinde ortaya çıkar, giderek büyür, kapakta bozukluklara yol açan pıhtılaşmış plaklar haline gelir. Etkilenen kapakçık kalınlaşır, zamanla kademeli olarak tam kapanamadığı için sızdırmalar başlar. Korda tendinealar da etkilenerek kalınlaşır ve işlevsel olarak zayıflar. Lezyonlar ilerlerken, kapakçık yetmezliği de klinik olarak belirginleşmeye başlar.
Mitral kapak (sol taraftaki kapak) problemlerinde sistol (kalbin kasılması) sırasında kanın sol atriuma geri kaçması, sol atriumun genişlemesine neden olur. Bu genişleme ise mitral kapak yaprakçıklarının yerinden oynamasına ve atrioventriküler annulusun (atrioventriküler orifisyum çevresinde purkinje hücrelerinden oluşan halka şeklinde yapı) genişlemesine yol açarak kanın geri kaçışını daha da şiddetlendirir. Sol atriumda basınç artışına bağlı olarak pulmoner venöz hipertansiyon gelişir ve akciğer ödemi ile
sonuçlanır. Mitral kapak probleminin klinik belirtileri sol kalp yetmezliğinin bulguları ile aynıdır. Her iki atrioventriküler kapağın etkilendiği durumlar ise sağ ve sol kalp yetmezliği bulguları ile kendini gösterir. Ayrıca Korda tendineaların yırtılması ise bazen akut gelişen, ölümcül kalp yetmezliği ile sonuçlanabilir.
Hastalığın Belirtileri
Endokardiosisin ilk bulgusu, genellikle etkilenen atrioventriküler kapağın üzerinde bir noktadan alınan sistolik üfürümdür. İlerlemiş olgularda üfürüm göğüs boşluğunda yukarı ve baş yönüne doğru dağılabilir. Ancak üfürümün şiddeti her zaman klinik bulguların şiddeti ve kanın geri kaçışının derecesi ile ilişkili değildir. İleri derecede mitral kapağa bağlı kanın geri kaçışı sırasında da bazen sistolik ses alınabilir. Endocardiosisin tanımlayıcı bulguları radyografi, elektrocardiografi ve ekokardiyografi ile tam olarak tespit edilebilir.
Radyografi bulguları mitral yetersizliğin şiddeti ve atriumlar geri kaçan kan hacmi ile ilişkilidir. Büyüyen ilk bölüm, sol atriumdur. Sol atriumun büyümesi ile akciğerin sol bronşial gövdesi basınç altında kalır. Sol ventriküler ve bazı vakalarda çift taraflı ventriküler büyüme de gözlenebilir. Sol atriuma ve sol vetrikülde hacim yükü artışına bağlı olarak pulmoner venöz genişleme meydana gelir ve ardından pulmoner ödem oluşur. Pulmoner ödem başlangıçta belirli bir bölgede sınırlı olabilir. İlerlemiş, şiddetli vakalarda yaygınlaşarak interstisiyel ve alveoler bölgeleri etkileyebilir. Sağ ventriküler yetmezlik ise hepatomegali (karaciğerin büyümesi), caudal (arka) vena cavanın genişlemesi, ascites (karın boşluğunda sıvı birikmesi) ve pleural füzyon (göğüs zarında sızıntı) ile karakterizedir.
Elektrokardiyografi (ECG) normal olabilir. Veya sol atrial veya sol ventriküler genişlemeye ait bulgular içerebilir. Ayrıca her iki vetrikülde de genişlemeye dair bulgular içerebilir. Ana elektriksel aksis(eksen) genellikle normaldir. Şiddetli atrial genişlemelerde örneğin premature atrial kompleksler veya atrial fibrilasyona bağlı olarak vetrikül üzerinde aritmi gözlenebilir.
Ekokardiyografi, sol atrial ve sol ventriküler genişlemenin yanı sıra, atrioventriküler kapağın kalınlaşmasını ve fonksiyon bozukluğunu belirlemede de yararlıdır. Yapılan ekokardiografik çalışmalar göstermiştir ki, mitral regürgitasyonun (kanın geri akışı) erken devrelerinde kasılma ya normaldir veya kompanze mekanizmaları sayesinde artışı söz konusu olabilir. Ekokardiografik aynı zamanda, korda tendineaların
kalınlaşması ve mitral kapağın sol atriuma doğru prolobe oluşunu da gösterir. King Charles Cavalier'lerde mitral kapak prolapsusu 1- 2 yaş gibi erken dönemlerde ortaya çıkar. Bu durum Endokardiosis ve mitral regürgitasyona predispozisyon oluşturur. Doppler ultrason çalışmaları diastolik mitral içerik akış hızında artış olduğunu gösterir. Korda tendineaların yırtılması mitral kapağın boşta kalarak titremesine neden olur.
Hastalığın Tanısı
Hastalığın tanısı klinik, radyografi ve ekokardiyografi bulgularına göre konur. Hastalığın kesin teşhisi için, atrioventriküler kapak yetmezliklerinin diğer nedenleri olan dilate kardiomyopati, doğmasal kalp hastalıkları, bakteriyel endokarditis, korda tendineaların yırtılması, atrial ve ventriküler disritmiler yönünden incelenmesi gerekir. Ayrıca kalp üfürümlerine neden olan diğer doğmasal ve edinsel hastalıklar, kronik pulmoner hastalıklar ve bronşitis, bronkopneumoni, akciğerlerde yabancı cisim, neoplazi, Filaroides osleri enfeksiyonu, eosinofilik pneumoni, trachea kollapsı, dirofilariasis ve sistemik mikosis gibi kronik öksürüğe neden olan diğer hastalıklar yönünden dikkatli bir kontrolden geçirilmesi gerekir. Pulmoner kalp hastalığında akciğerler veya pulmoner dolaşımdan kaynaklanan bozukluklar sonucunda, sağ ventriküler hipertrofi ve sağ konjestif kalp yetmezliği bulguları gözlenir. Bu durum ayırıcı tanıda dikkat edilmesi gereken konulardan biridir.
Okuyacağınız yazılar tamamen bilgilendirme amaçlıdır. Veteriner hekiminize danışmalı ve detaylı bilgi almalısınız.
Comments